Herstel en Veerkrachtfaciliteit (HVF)
De Herstel- en Veerkrachtfaciliteit (HVF) is een tijdelijk fonds waarmee de Europese Unie (EU) subsidies en leningen verleent aan lidstaten. Hiermee financieren de EU-landen hervormingen en investeringen die ze tussen februari 2020 en juni 2026 uitvoeren. Dat doen ze door een Herstel- en Veerkrachtplan (HVP) in te dienen. De lidstaten gebruiken het geld voor het verduurzamen en digitaliseren van hun nationale economie. Zo maakt de EU onze economieën veerkrachtiger. Zodat we beter bestand zijn tegen crises en tegelijkertijd de sociale en economische gevolgen van de coronacrisis beperken.
Het Nederlandse HVP
Het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan (HVP) bestaat uit 21 hervormingen en 28 investeringen. Samen hebben die een waarde van € 4,7 miljard.
De maatregelen in het Nederlandse HVP zijn onderverdeeld in 6 prioriteiten:
- De overstap naar een groene economie bevorderen
- Digitalisering versnellen
- De woningmarkt en het verduurzamen van gebouwde omgeving verbeteren
- De arbeidsmarkt, pensioen en toekomstgericht onderwijs versterken
- Publieke gezondheid en paraatheid voor pandemieën versterken
- Agressieve belastingplanning en witwassen aanpakken
Onderdelen van bijvoorbeeld het Wind op Zee-project zijn opgenomen in het HVP. Andere onderdelen van het project worden op een andere manier gefinancierd. Via deze maatregel draagt het HVP met geld voor windenergie op zee bij aan onder andere meer duurzame elektriciteit in Nederland.
Achtergrond
De HVF is onderdeel van het bredere EU-plan NextGenerationEU om sterker uit de coronacrisis te komen. De HVF is gebaseerd op prestaties. EU-landen ontvangen alleen financiering wanneer in een Raadsuitvoeringsbesluit vastgelegde mijlpalen en doelstellingen zijn voltooid.
Voorwaarden
Nationale plannen voldoen aan een aantal voorwaarden.
- 37% van de ondersteuning is voor de overstap naar een groene economie.
- 20% is voor digitalisering.
- De plannen gaan in op alle of een belangrijk deel van de landspecifieke aanbevelingen die lidstaten ontvangen van de Europese Commissie. Nederland kreeg bijvoorbeeld het advies om het pensioenstelsel eerlijker en transparanter te maken.
- Lidstaten zijn verplicht om voor elke maatregel aan te tonen dat deze niet botsen met de milieudoelen in de EU.
REPowerEU: meer duurzame energie, minder afhankelijkheid
Naar aanleiding van de Russische oorlog in Oekraïne presenteerde de Europese Commissie begin 2022 het plan REPowerEU. Dit plan heeft als doel om minder afhankelijk te worden van Russische fossiele brandstoffen. En om de overstap naar een duurzaam energiesysteem te versnellen.
De EU-landen nemen in hun HVP maatregelen op die bijdragen aan de doelstellingen van REPowerEU. Hiervoor kregen ze extra budget om projecten te steunen. Voor Nederland gaat dit om een bedrag van € 735 miljoen. Hiermee komt het totale bedrag van het Nederlandse HVP uit op € 5,4 miljard.
Om het extra geld in te zetten passen de lidstaten hun bestaande herstelplannen aan. Door extra hervormingen en investeringen in het REPowerEU-plan op te nemen. Nederland voegde bijvoorbeeld hervormingen voor efficiënter gebruik van het elektriciteitsnet toe. Om in Nederland meer duurzame stroom op te wekken. Op 17 oktober 2023 keurde de Raad het herziene Nederlandse HVP (Engels) goed.