Grondstoffen uit rioolwater

Waterschap Vallei en Veluwe is bezig met onderzoek naar de mogelijkheden om grondstoffen uit rioolwater te halen. Dankzij het Europese samenwerkingsprogramma Interreg North-West Europe zette het waterschap een samenwerking op om kennis, oplossingen en netwerk te delen. De eerste drie veelbelovende pilots zijn nu bijna van de grond.

In 2016 wilde Waterschap Vallei en Veluwe onderzoeken welke grondstoffen rioolwater kan opleveren. De kennis om grondstoffen uit rioolwater om te zetten in bruikbaar materiaal staat nog in de kinderschoenen. "We wisten toen niet wat er in andere landen gebeurde," vertelt Katrien Bijl, projectmanager bij het waterschap. "Dit was de aanleiding om een Europese samenwerking op te zoeken. Als je niet uitkijkt ben je allemaal het wiel aan het uitvinden."

Europees netwerk

Het Interreg-consortium Wider Business Opportunities for raw materials from Wastewater (WOW!) bestaat uit kennisinstellingen, praktijkpartners en bedrijven uit 7 landen. Dit Europese netwerk onderzoekt hoe grondstoffen uit rioolwater benut kunnen worden voor biobased producten. Dit zijn producten die gemaakt zijn van hernieuwbare grondstoffen, zoals zetmeel, suiker, cellulose, melkzuur, eiwitten, geteelde gewassen of via micro-organismen.

Pilot

Het doel is bij te dragen aan het hergebruik van rioolwater. "Daarom hebben we best practices bij soortgelijke Europese projecten geïnventariseerd." De eerste pilot van meerdere Europese pilots begint binnenkort in Nederland. Met een speciale techniek worden hierbij medicijnresten uit het water gezuiverd. Verschillende afnemers hebben al interesse getoond in dit project.

Aansluiting bij de markt

"Dat vind ik zelf de mooiste stap," vertelt Bijl. "Dat je vraag en aanbod bij elkaar brengt. Het helpt enorm dat we een aantal concrete praktijkvoorbeelden kunnen laten zien. Ook daarbij is het internationale karakter van het consortium erg belangrijk. Meststoffen of bioplastics maken op basis van grondstoffen uit rioolwater heeft pas zin als je een Europese afzetmarkt kunt betreden."

Samenwerking met bedrijfsleven

"Het vinden van bedrijven bij het vormen van een Interreg-consortium was misschien wel de grootste uitdaging. Met hulp van RVO is dat toch gelukt." De RVO-adviseurs begeleidden de aanvraag van het consortium bij Interreg. "Zij gaven ook aan dat je moet samenwerken met het bedrijfsleven, anders komt het project er niet doorheen. Het was de beste tip, want we zijn inmiddels bijna drie jaar verder in het project en boeken succes dankzij onze samenwerking."

De volgende werkzaamheden maken onderdeel uit van het project:

  • Waardeketens  identificeren met een hoog potentieel voor grondstoffen uit rioolwater.
  • Een beslissingsondersteunend instrument ontwikkelen dat rioolwaterzuiveringsinstallaties begeleidt in hun transitie naar een circulaire aanpak van rioolwater.
  • Drie WOW! Pilots bouwen en uitvoeren om innovatieve technieken voor terugwinning en upcycling te optimaliseren en te implementeren.
  • Bioproducten maken van rioolwater, zoals bioplastics, biobrandstof en bio-char.
  • Nationale beleidsactieplannen en een EU-beleidsroutekaart maken.

Interreg Noord-West Europa

Met Interreg Noord-West Europa 2021-2027 wil de Europese Unie (EU) een groene, slimme en rechtvaardige transitie voor alle NWE-gebieden met als doel een evenwichtige ontwikkeling ondersteunen en alle regio's veerkrachtiger maken. Het programme richt zich primair op (delen van) België, Duitsland, Frankrijk, Ierland, Luxemburg, Nederland en Zwitserland.